Antalya’dan, Akdeniz Uygarlığının Işıkları Yayılır Anadolu’ya;

Kafi Baba ve

Abdal Musa Anma Etkinlikleri

 (1999)

 

 

 AYHAN AYDIN

 

PÎR ABDAL MUSA

 

Hakk nasip eyledi, düştüm yoluna

Ziyarete geldim Pîr Abdal Musa

Sıdkile isteyen mümin kuluna

Sen ver muradını Pîr Abdal Musa

 

Her yıl törenine geldim de gittim

Senin dergâhında kaynadım, piştim

Gerçekler elinden bir dolu içtim

Burda âşık oldum Pîr Abdal Musa

 

Hani İsa, Musa, Davut, Süleyman?

Gelip gittim, boşa geçti çok zaman

Sene seksen yedi, ol vakit tamam

Açıldı dillerim Pîr Abdal Musa

 

Veliler, nebiler kuldan gelmişler

Gerçekleri kendisinde bulmuşlar

Kendini bilenler kâmil olmuşlar

Okuyup anladım, Pîr Abdal Musa

 

ÂŞIK HASGÜL yola hizmet etmeyen

Gönlünden kibirle kini atmayan

Şah Hüseyin’e gözyaşını dökmeyen

Yanamaz yüreği Pîr Abdal Musa

Rıza Hasgül

Kafi Baba Anma Etkinlikleri

 

Yüzlerce yıldır, Türk Kültürü’nü, Türk Töresi’ni, Türk Dili’ni, kültürel bir mozaik olan Anadolu toprağında yaşatan; Anadolu Türk Kültürü’nü, tasavvufunu yaratan Alevi/Bektaşi Ulularını anmak için yine düştüm yollara; tozlu yollara, yalçın dağların, vadilerin kıyısından uzanan uzun yollara, çayırlı çimenli, ormanlı Anadolu’mun dostu dosta kavuşturan hasretlik kokan yollarına.

Abdal Musa’nın Dergahı’nda yetiştiği söylenen ve Mısır’a giderken yolda kalan Kafi Baba’yı anmak için geldiğimiz Yuvalı Köyü’nde, görülmeye değer bir coşkuyla karşılaşıyoruz.

Finike İlçesi’ne bağlı bir Alevi Köyü olan Yuvalı’da Abdallar ve Yörükler yaşıyor.

Ali Aksüt dostumuzun hazırlayıp sunduğu 4. Kafi Baba’yı Anma Etkinliği’de bizim gibi farklı yörelerden gelen insanlarla tanışıyoruz, sohbet ediyoruz.

Türbe’nin önünde yapılan etkinliğe katılan Köy Muhtarı Ekrem Akyıldız, Milletvekili Mehmet Baysarı, Finike Kaymakamı Abdülkadir Demir, CEM Vakfı adına ben Ayhan Aydın, CEM Vakfı Antalya Şube Başkanı Prof. Dr. Oktay Dinç, Finike Belediye Başkanı Nail Dülgeroğlu birer konuşma yapıyorlar.

On bin yıllık Anadolu Uygarlığı içinde insanlık tarihine apayrı katkıları olan Akdeniz Bölgesi’nin bu tarihi mekanı içindeki bu taihi köye ilgisizlik, bakımsızlık hemen göze batıyor.

Anadolu’nun yarası sarılmalıdır, diyen Şair Şinasi Özdenoğlu geliyor aklıma.

Yeryüzüne örnek olmuş bir medeniyetin merkezinde, binlerce yıllık Türk Kültürü’nün varlığına rağmen, bu bakımsızlık gerçekten acı verici. Tarihin soluduğu bu alanda halbuki binlerce yıl önce insanlar nasıl ileri bir yaşam sürüyorlardı.

Sabahki açılıştan sonra; Elmalı Tekke Köyü Abdal Musa Dergahı’ndan gelen dostlarla beraber geziyoruz Yuvalı’yı. Gürül gürül akan bir akarsuyuyla, yemyeşil bir tabiat örtüsüyle tarihi kalıntılarıyla bizi büyüleyen bu bölgenin en büyük sorunu, kendilerine yardım elinin uzanmaması, türbenin, tarihi eserlerin ve köy alanının restore edilememesi.

Tekke Köyü Muhtarı Ali Tören, Bektaşi Babaları; Hüseyin Eriş, Mustafa Zeybek, Abdal Musa Dernek Başkanı Ayhan Ertekin, CEM Vakfı Antalya Şube Müdürü Alaattin Cömert’le köyü ve köyün tarihi alanlarını geziyoruz.

Antalya Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Antalya Şubesi’nden Sait Sönmez’in sunduğu ve sabah saatlerine kadar süren akşamki etkinlikte ise Toptaş Köyü Tahtacı Semah Ekibi ve yörenin yetiştirdiği birbirinden güzel ve değerli sanatçılar program sunuyorlar.

Antalya’da

 

KIZIYORUZ AKDENİZ

 

Düşündükçe derinleşir yaralar

Üzülerek yazıyoruz Akdeniz

Beton oldu Antalya’da yöreler

Kirleterek geziyoruz Akdeniz.

 

Güneş vurmuş pırıl pırıl kaynaşır

Güzel gelin gibi güler oynaşır

Kıyıları bozuk paylaşır

Haksızlığa kızıyoruz Akdeniz

 

Doğa güzelliği kâra dönüştü

Konyaaltı’nda beton yığın oluştu

Ülkelerden gelen bize gülüştü

Gün geçtikçe ölüyoruz Akdeniz

 

Nerde kaldı seni seven âşıklar

Karanlık çoğaldı yansın ışıklar

Bir gün senin için eğilir başlar

Şimdi bakıp gülüyoruz Akdeniz

 

Yazıcıoğlu Akdeniz’e hayranım

Seni seyredince olur bayramım

Gelecek adına yok kayıranım

Hep duygusuz kalıyor Akdeniz.

Muharrem Yazıcıoğlu

 

Sadece Akdeniz Bölgesi’nin değil tüm Anadolu’nun büyük şehirlerinden birisi olan Antalya tüm dünyadan insanların turist olarak gelip konaklamak, gezmek, görmek istedikleri inci güzelliğinde bir şehir.

Tabiatının sonsuz güzelliğiyle, kilometrelerce uzanan doğal parklarıyla sadece, değil büyük bir şehrin getirmiş olduğu tüm avantajları, kendi gizemini de gelen misafirlerine sunuyor, Antalya.

Anadolu’da hangi şehir var ki sadece kendi mahallerinde doğanlarıyla yaşasın.

Göç alıp vermiş tüm şehirler; Türkiye’de birbirinden.

Antalya’ya da hemen her şehrimizden insan gelip yerleşmiş.

Hoşgörülü, güzel, sevecen insanlarıyla apayrı bir zenginlik kaynağı Antalya.

Antalya’da ilk işim Yivli Minare’yi, Atatürk Anıtı’nı ziyaret etmek oluyor.

Daha sonra ise iki kere gezeceğim ve sadece Türkiye’nin değil dünyanın da önemli tarihi müzelerinden olan Antalya Müzesi’ni geziyorum. Bu müzeyi tüm insanların gezmeleri, Anadolu’muzun, Türkiye’mizin dünyanın en büyük kültür ve uygarlık merkezlerinden birisi olduğunu kendi gözleriyle hiçbir yoruma gerek kalmadan görmeleri gerekir.

Bin yıllar öncesinden bana bakıyor, Hermes, Apollon... Emsalsiz güzellikleriyle bu heykellerin bu topraklarda yaratıldığını düşündükçe, onlara dokunmak istedikçe; Anadolu’yu aydınlatan eren ve evliyaların, bilge, şair ve yazarların neden bu uygarlık öbeklerinde daha çok yerleştiklerini, daha iyi anlıyorum.

Günümüz halk ozanlığı geleneğinin en önemli temsilcilerinden Muharrem Yazıcıoğlu, şiirlerinin güzelliğine rağmen maalesef adını duyuramamış Hasan Akın ve Keskinli Aşık Haydari, bilgisi ve kültürüyle; içindeki Ehlibeyt aşkı yanında devrimci/demokrat fikirleriyle de örnek dedelerimizden İsmail Eroğlu’yla söyleşiyorum.

Türk Kültür Dünyası’nın güzel ismi Fikret Otyam’la uzun uzun sohbet edip, dertleşiyoruz. Kendisiyle yaşamını, görüş ve düşüncelerini bizimle paylaştığı uzun bir söyleşi yapıyorum.

Abdal Musa’yla ilgili yaptığı incelemelerin dışında da birçok araştırması bulunan Antalya İl Kültür Müdürü Araştırmacı/Yazar Musa Seyirci’yi mekanın da ziyaret ediyoruz.

Kendisiyle bir gün sonra Antalya Müzesi’nde bir söyleşi yapıyorum.

CEM Vakfı Antalya Şubesi yönetimiyle ziyaret ettiğimiz Antalya CHP. Büyük Şehir Belediye Başkanı Dr. Bekir Kumbul’la çok verimli bir görüşme yapıyoruz.

CEM Vakfı’nın çalışmalarını anlattığımız Kumbul’dan Antalya’nın merkezi bir yerinde bir kültür ve cem evi için arsa isteğimizi dile getiriyoruz. Bekir Kumbul bu kültüre yakın olduğunu ve elinden gelen yardımı yapma sözü veriyor.

Tahtacılar üzerine yapmış olduğu araştırmaları Cem Dergisi’nden zevkle okuduğumuz, kendisi de bir Tahtacı olan Veli Asan’la ve değerli dedemiz Murtaza Dinçer’le zengin içerikli söyleşilerle bu güzel şehrimizin yaşayan büyük değerlerinin bir kısmının da olsa görüş ve düşüncelerini almış oluyorum.

Çantamı hayli bir malzemeyle doldurduktan sonra bir gün önce Antalya’ya gelen CEM Vakfı Genel Başkanı Prof. Dr. İzzettin Doğan’la ve bize eşlik eden bir heyetle Elmalı Tekke Köyü’ne hareket ediyoruz, 4 Haziran 1999 Cuma günü.

Abdal Musa Anma Etkinlikleri

 

Hakk yoluna gönül verdim yürüdüm

Rehbere inandım, ikrarımı verdim

Mürşidi kâmilde musahip oldum

Şahı Merdan İmam Ali aşkına

 

Katı bir varlıktım şimdi eridim

Kibirden benlikten geçtim arındım

İmam Cafer Erkânı’ndan yürüdüm

Şahı Merdan İmam Ali aşkına

 

Mansur gibi darda boynum kesseler

Pir Sultan’ım Hakk yolunda assalar

Nesimi’yim diriyken yüzseler

Şahı Merdan İmam Ali aşkına

 

Zekeriya’yım destereyle biçseler

Yunus gibi ummanlara atsalar

Yusuf gibi köle diye satsalar

Şahı Merdan İmam Ali aşkına

 

Eyüp gibi kurtlar beni yesinler

İmam Ali gibi hançer vursunlar

İmam Hasan gibi zehir versinler

Şahı Merdan İmam Ali aşkına

 

Hasan Kara erkân gizli sırrına

Doksan bin evliya yüz bin pirine

Kanım aksın Şah Hüseyin’in yerine

Şahı Merdan İmam Ali aşkına

 

 

***

 

 

Abdal Musa Türbesi’nden gelirim

Budala Sultan’da ibret görürüm

Oturak Baba’dan niyaz alırım

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

 

Kafi Baba Finike’de belledim,

Niyaz eder Mestan Şah’a gelirim

Keramet Baba’dan ilham alırım

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

 

Uçar Su, Yeşil Göl sırrı belirsiz

Sevindik Baba’yı seven çilesiz

Hem burada hem Mısır’da Kaygusuz

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

 

Duman Baba, Himmet Baba pir dedik

Çatal Baba, Haydar Baba er dedik

Sinan Ümmü ile Baltası Gedik

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

 

Veli Baba Isparta’da belledim,

Şucaattin Veli’yi kalpte dinledim

Yunus ile Mevlana’ya uğradım

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

 

İdris bile Hünkâr dedi tacından

Sarı İsmail ilham aldı yüceden

Kadıncık Ana’dan, Fatma Bacı’dan

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a.

 

Lokman Perende’yle Genç Abdal candan

Taptuk Emre, Sarı Saltuk erkândan

Hasan Dede’yle Haydar Sultan’dan

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

 

Hacı Bayram Veli kışı yaz eden

Pir Sultan, Kul Himmet Şah’dan söz eden

Balım Sultan ile Battal Gazi’den

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

 

Ahmet Yesevi’den bize öğütler

Teslim Abdal, Derviş Ali yiğitler

Susuz Kerbela’da yanan şehitler

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

 

Edebali, Ali Kumral, Abdal Devran’dan

Elvan Çelebi’yle Ahi Evran’dan

Akşemsettin Pir’den Eyüp Sultan’dan

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

 

Karaca Ahmet, Kızıldeli Veli’den

Doksan bin evliya Anadolu’dan

Ehlibeyt katar tutmuş Ali’den

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

 

Şahkulu ile Geyikli Baba gezenler

Hakk Muhammed Ali müşkül çözenler

Sivas’taki yanan aydın, ozanlar

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

 

Kul Hüseyin, Hüseyin Gazi savaşta

Kırklar yola çıkmış softa telaşta

Elli şehit Çorum’da yüz on Maraş’ta

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

 

Kement ile destur Salih Niyazi

Darda ikrar alan Cemal Çelebi

Atatürk ile Hünkâr’a yaptılar niyazi

Türbesinde selam Hacı Bektaş’a.

 

Hasan Kara gelse Mehdi Ali’ler

Sahte dinciler zulmu yeneler

Bilip bilmediğim erler, veliler

Selam gönderdiler Hacı Bektaş’a

Hasan Kara/ Akçaeniş Köyü/ Elmalı