CEM VAKFI ÇALIŞMALARI
AYHAN AYDIN
1995 yılında kurulan, Cumhuriyetçi Eğitim ve Kültür Merkezi Vakfı, kuruluşunun onuncu yıldönümünde ilk kuruluş günündeki hedefleri doğrultusunda çalışmalarına devam etmektedir.
Atatürk Devrimleri ışığında, ülkemizde Alevi İslam anlayışının tüm değerlerinin yaşatılması, araştırılması ve tüm halka anlatılması için çalışmalarını tüm hızıyla sürdüren CEM Vakfı, sistemli bir şekilde, ilkelerinden ödün vermeden faaliyetlerine devam etmektedir.
Başta devleti yönetenler olmak üzere, siyasi partiler, demokratik kitle kuruluşları, üniversiteler gibi tüm kurumlara Alevilerin yüzyıllardır uğradıkları haksızları anlatma ve biriken yüzlerce sorunlarına çözüm yolları üretmek için her zaman diyalogdan yana tavır sergileyerek kamuoyu yaratma konusunda halkla ilişkilere de çok önem veren CEM Vakfı, bugüne kadar bu alanda sayısız etkinlik sergilemiştir.
CEM Vakfı’nın bu doğrultuda yaptığı başlıca çalışmalar şunlardır:
CEM Vakfı kurucu genel başkanı ve uluslar arası hukukun önde gelen isimlerinden Prof. Dr. İzzettin Doğan; yüzlerce söyleşi, panel, konferansta, Alevi İslam İnanç ve kültürünün tüm boyutlarını en doyurucu, bilimsel ve özüne yakın bir şekilde halka anlatarak ülkemizde Alevi/Sünni soğukluğunun da giderilmesi yönünde önemli adımlar atarak halkı bilgilendirmiştir.
Devleti yönetenler başta olmak üzere, istisnasız tüm siyasi parti temsilcileriyle görüşülerek, Alevilerin haklı istek ve beklentileri en üst düzeyde, parti başkanlarına ve yöneticilerine aktarılmış, bu konuda kendilerinden somut projeler üretip, sorunları çözmeleri yönünde kamuoyu önünde söz alınmıştır. Bu çerçevede de kamuoyuna açıklamalarda bulunularak, siyasi partilerin verdikleri sözleri yerine getirmeleri konusunda genel bir kamuoyu oluşturulmuştur.
Alevilerin hak etmedikleri halde yaşamak zorunda bırakıldıkları dışlanmışlık, yanlış tanınma vb. bilgisizlikten kaynaklanan ve hem tarihi, hem sosyal, hem ekonomik boyutları olan problemlerinin bilinçli bir şekilde tahlil edilmesi için bilimsel araştırmalara öncülük yapan CEM Vakfı, bu konuda Alevi’siyle, Sünni’siyle bilim adamı ve araştırmacılardan yararlanarak ciddi projeler üretmiştir.
Türkiye’de yüzyılların biriktirmiş olduğu sorunların dışında, kentleşme olgusu nedeniyle, günümüzün yaşanan problemlerinden birisi olan, kırdan kente göç eden Alevilerin kentlerdeki sorunlarını çözmek için de faaliyet de bulunulmuş; Alevilerin kendilerini ifade edebilmelerinin olanakları, kentin girdabında kaybolmadan, değerlerini kaybetmeden yaşabilmelerinin olanakları kendilerine gösterilirken; kent ortamına göre ibadet mekanları olan cemevlerinin yapımı, Alevi/Sünni evliliğinin önündeki engellerin aşılması, Alevi’siyle, Sünni’siyle tüm Türk halkının bilgilendirilmesi amacıyla çeşitli çağrılarla, ülkemizdeki maksatlı, yanlış soğuklukların ve sorunların giderilmesine çalışılmıştır.
Çağdaş manada insanların ibadetlerinde de rahat etmeleri, çevre bilincinin oluştuğu, kütüphanesi, konferans salonlarıyla modern bir cemevinin nasıl olması gerektiği sorusundan yola çıkılarak, bir Cem Kültür Evleri Mimari Proje Yarışması düzenleyen CEM Vakfı, bu konuda ülkemizin en önde gelen mimarlarının da katıldıkları yarışmadan sonra, derece alan cemevi projelerini satın almıştır. Ayrıca 1996 yılında yapılan bu yarışmada ödül alan projeler, kitaplaştırılıp halkın ilgisine sunulduğu gibi, diğer kurumlarında bu projelerden yararlanmaları sağlanmıştır.
CEM Vakfı, bizzat kurucu ve yönetim kurulu üyelerinin, kendisine gönül verenlerin de desteğiyle ülkemizde yirmi cem ve kültür evinin yapımını sağlamıştır.
Şu anda halihazırda CEM Vakfı Genel Merkezi’nin de hizmette bulunduğu Yenibosna Koca Ahmet Yesevi Kültür ve Cemevi; altı yüzer metre karelik, altı kattan oluşmaktadır. Burada bin kişilik bir cem salonu, beş yüz kişilik yemek salonu, beş yüz kişilik konferans salonu, kütüphane, morg, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Özel CEM Vakfı Dershanesi, kitap satış reyonu, Cem Dergisi Merkezi, Alevi İslam Din Hizmetleri Başkanlığı, Dost Eli Yardım Kampanyası, Ahilik İlke Merkezli Yaşam Projesi Merkezi, Cem Radyo, elliden fazla personeliyle halka hizmet vermeye devam etmektedir.
CEM Vakfı ayrıca otuz şube ve birimiyle Türkiye’nin dışında Bulgaristan, Almanya, Avusturya, İsviçre’de de halkımıza hizmet götürmektedir. Bu manada CEM Vakfı yurt genelinde olduğu gibi yurtdışındaki halkımızın sorunlarının çözümü yönünde de çok ciddi bir mücadele vermektedir. Özellikle farklı bir devlette yaşamak zorunda kalan vatandaşlarımızın sorunlarını en az Türkiye’de yaşayan vatandaşlarımızın sorunları kadar önemseyen CEM Vakfı, Avrupa’da Almanya merkezli bir koordinasyon merkezi oluşturmuştur.
Alevi İslam inancının tüm değerlerini yüzyıllardır yaşatıp, günümüze getiren inanç önderleri dedeler, babalar ve ozanların görüş ve düşüncelerinin derlenmesi, bu kurumun yeniden Alevilerin inanç dünyalarını yönlendirecek şekilde ayağa kaldırıp, çağın verilerine göre yeniden düzenlenmesi ve geniş halk kesimlerinin inanç pratiklerini uygulamada onlara yardımcı olmak amacıyla CEM Vakfı, bu önderlerin bir birlik altında bir arada tutulması için, çok ciddi çalışmalar yapmış, onlarca toplantı, araştırma gezisi ve üç uluslar arası Anadolu İnanç Önderleri toplantısı sonucunda, bu konuyla ilgili olmak üzere çalışacak ciddi bir kurum olan, Alevi İslam Din Hizmetleri Başkanlığı’nın kurulup, kurumlar üstü bir faaliyet göstermesinin kapısını aralamıştır.
Türkiye’de din ve devlet ilişkilerinin yeniden yapılandırılması ve çağdaş dünyanın kabul ettiği ölçütlerin ülkemizde de uygulanması olanaklarını araştırmak amacıyla, 1996 yılında dünya çapında uzmanların katıldığı bir Uluslarası Din ve Devlet İlişkileri Sempozyumu düzenlenmiş ve bu sempozyumdaki bildiriler bir kitap halinde halkın yararına sunulmuştur.
CEM Vakfı kurulduğu günden bugüne binlerce öğrenciye karşılıksız burs vererek başarılı öğrencilerin yanında yer almıştır.
21 Mart Hz. Ali’nin Doğum Günü: Nevruzu kutlamak, 10 Kasım büyük önder Mustafa Kemal Atatürk’ü anmak amaçlarıyla Türkiye’de ilk kez İstanbul’un en büyük salonlarında Alevi/Bektaşi/Mevlevi inanç önderlerinin yönetimiyle ve bu inanç guruplarının kurumlarıyla binlerce kişinin katıldığı ortak Cem; Sema ve Semah gösterileri tertiplenmiş, bu etkinliklere devlet yöneticilerinin katılımı sağlanmıştır. Bu tip etkinlikleri ilk kez İstanbul’un merkezinde Taksim’de Atatürk Kültür Merkezi gibi bir alanda izleme olanağına sahip olan Alevileri inançlarını ve kimliklerini artık daha rahatça ortaya koyacak bir psikolojiye sahip olmuşlardır.
Bu etkinliklerin dışında ulusal bayramlarda, Ahilik Anma Haftası Etkinlikleri, T.C. Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı, İnsan Hakları Danışma Kurulu gibi ciddi organizasyonlar da yer alan CEM Vakfı, bu konuda birçok demokratik kitle kuruluşuyla ortak hareket etmiştir.
CEM Vakfı Genel Merkezi ve Şubeleriyle tüm birimleri; söyleşi, konferans, bilgisayar vb. eğitici faaliyetlerinin yanı sıra, fakir insanlara her türlü yardımın yapıldığı ve sosyal problemlerin çözümü yönünde de çok ciddi çalışmalar yapmış olup, bu çerçevede CEM Vakfı Genel Merkezi’ne bağlı olarak faaliyet gösteren Dost Eli Yardım Kampanyasıyla hiçbir ayrım yapmadan toplam beş bin aileye gıda, giyecek, yakacak yardımı yapılmıştır.
36 yıldır yayın yapan Cem Dergisi’yle bilim adamı, düşünür, araştırmacıların Alevilik’le ilgili görüşlerinin ve konuyla ilgili etkinliklerin halka taşınması yönünde tarihi bir görev yerine getirmiştir.
CEM Vakfı kitap yayınlarına da önem vererek bu alanda da, halkın doğruları öğrenmeleri yönünde büyük çaba harcamıştır. Şu anda CEM Vakfı’nın yayınlanmış 10 yayını vardır.
Alevilikle ilgili faaliyet gösteren tüm kurum ve kuruluşları aynı çatı altında, aynı amaca hizmet etmeleri için bir araya getirme konusunda da öncü bir faaliyet gösteren CEM Vakfı, bu konuda dünya çapında, 31 Ağustos 2002 tarihinde bir toplantı yaparak binlerce kurum ve kuruluş temsilcisini bir araya getirmeyi başarmıştır. Bu konudaki çalışmaları devam CEM Vakfı Alevi Vakıfları Federasyonu’nun kurulmasının öncülüğünü de yapmıştır.
CEM Vakfı bünyesi içinde kurulan Ahilik İlke Merkezli Yaşam Projesi’yle binlerce aileye ulaşılarak, en büyük ulusal kültür varlıklarımızdan olan Ahiliğin günümüze göre uyarlanması ve temiz, dürüst bir toplum yaratılması konusunda Alevi İslam İnancı’nın temel felsefesinden kaynağını alan bir büyük çalışma projesi uygulanmış ve halende ev ev, birey birey yurdumuzun yararına, insanımızın yararına bu faaliyetler sürdürülmektedir.
Yıllık 365 sayfalık CEM Vakfı Kültür Takvimi hazırlanarak, Alevi İslam inancıyla ilgili doyurucu bilgilerini ve deyişlerin yer aldığı kaynak eser halkın ilgisine sunulmaktadır.
EKİN İDİK OLDUK HARMAN, AYHAN AYDIN, (ALEVİLİK BEKTAŞİLİKLE İLGİLİ HABERLER, ETKİNLİKLER, SÖYLEŞİLER, YORUMLAR, FOTOĞRAFLAR – 1992 - 2004), 2005, İstanbul, KAHRAMAN OFSET, (SAYFA: 374-376)